Jak czytać raporty płacowe? Praktyczne wskazówki

Raporty płacowe to aktualne zestawienia wynagrodzeń ujęte w formie statystycznej. Są to cenne źródła informacji na temat zarobków przydatne podczas budowania i modernizowania systemów wynagrodzeń w przedsiębiorstwie. Co warto wiedzieć przed zakupem raportu płacowego?

Podczas tworzenia strategii wynagrodzeń warto korzystać z bieżących danych na temat zarobków w kraju, ale także w konkretnym regionie lub branży. Eksperci z firmy Advisory Group TEST Human Resources, wydawcy Raportu Płacowego, podpowiadają, na co zwracać uwagę korzystając z raportów płacowych.

Po pierwsze: dopasowanie stanowiska

Pierwszą trudnością, z jaką możemy się napotkać korzystając z raportów płacowych jest znalezienie stanowiska, które nas interesuje. Jeśli przeszukaliśmy cały dokument i nie ma w nim nazwy zawodu, to wcale nie znaczy, że raport jest wybrakowany lub niepełny. Wszystko wyjaśni się, gdy przyjrzymy się, jak jest tworzony Raport Płacowy AG TEST HR. Podczas gromadzenia danych o wynagrodzeniach w Polsce dokonywany jest proces tzw. mapowania stanowisk. Wśród różnych branż, przedsiębiorstw i regionów nazwy poszczególnych zawodów mogą się różnić. Praktycznie każda firma stosuje własne nazewnictwo stanowisk. Dlatego też konsultanci, w oparciu o krótką ankietę dotyczącą charakterystyki danego stanowiska, tworzą jedną kategorię dla różnych nazw, lecz tych samych wymagań. Dodatkowo są one uszeregowane na poziomy (np. młodszy, starszy) ze względu na stopień zaawansowania (wymagane doświadczenie, wykształcenie, uprawnienia itp.). To pozwala z jednej strony stworzyć precyzyjny raport, zawierający faktyczne dane, a z drugiej ułatwia jego odczytanie i porównanie zarobków.

Po drugie: porównanie

Raport Płacowy najczęściej zamawia się po to, by porównać jednostkowe zarobki do ogólniejszych danych. To pozwala zdać sobie sprawę z kondycji firmy na tle konkurencji. W jaki sposób porównywać wynagrodzenia i co brać pod uwagę? Raport Płacowy jest tworzony w oparciu o dane pochodzące z całego kraju, ale także z konkretnych regionów, a nawet sektorów gospodarki. Im większy zasięg porównania, tym większa próba, czyli ilość przebadanych firm. To jednak powoduje, że wyniki są bardziej uogólnione, a dokładność dopasowania mniejsza. Porównanie na tle ogólnopolskim stosuje się najczęściej dla firm o takim zasięgu działania lub dla wysokich stanowisk kierowniczych i dyrektorskich. W przypadku stanowisk eksperckich i specjalistycznych lepszym rozwiązaniem będą raporty branżowe, a do porównania stanowisk szeregowych lub firm o zasięgu lokalnym – raporty regionalne (np. Śląski Raport Płacowy).

Po trzecie: wartość środkowa

Główną wartością, która pozwala zorientować się w wysokości wynagrodzeń jest mediana. Ułatwia to porównanie wynagrodzeń w firmie z pozostałymi przedsiębiorstwami. Mediana to inaczej wartość środkowa, co oznacza, że w szeregu uporządkowanym, powyżej i poniżej której znajduje się jednakowa liczba obserwacji. Dla porównywania płac jest to bardziej wiarygodna wartość niż rozpowszechniona średnia wynagrodzeń, ponieważ oznacza najczęściej wypłacaną wysokość pensji. Natomiast średnia może zostać zaburzona ze względu na wartości skrajne, np. bardzo wysokie zarobki w dobrze prosperujących firmach w bogatym regionie. Mediana ułatwia także porównanie wynagrodzeń w firmie z rynkiem. Jeśli w naszym przedsiębiorstwie miesięczna płaca całkowita na danym stanowisku jest niższa niż mediana, to oznacza że etat jest niedopłacany, jeśli wyższa – nadpłacany.

Poradnik Na co zwracać uwagę korzystając z raportów płacowych? Jest dostępny w formacie PDF pod odnośnikiem: Raport Płacowy.

Zdecydowanie największy raport płacowy w Polsce

Chcąc korzystać z raportów wynagrodzeń, warto wybrać ten, który gwarantuje aktualność i rzetelność informacji, a także dużą próbę. Raport Płacowy AG TEST HR jest tworzony cyklicznie i do tej pory był opracowany w oparciu o dane pochodzące z 465 przedsiębiorstw, działających w Polsce. Podczas najnowszego badania konsultanci przeprowadzili ankiety w 508 organizacjach, zdobyto ponad 150 tys. próbek płacowych, przeprowadzono mapowanie ponad 27 tys. stanowisk. W ten sposób powstał największy w Polsce aktualny raport o stanie wynagrodzeń pracowników. Dane, które służą do tworzenia raportu płacowego są gromadzone bezpośrednio z działów personalnych firm i podlegają weryfikacji konsultantów. W przeciwieństwie do ankiet internetowych, na które mogą odpowiadać sami pracownicy, zaniżając wyniki, Raport Płacowy jest rzetelnym źródłem informacji o zarobkach w Polsce.

508 uczestników najnowszego badania Raportu Płacowego czyni go wyjątkowym na skalę krajową monitoringiem wynagrodzeń. Lista wszystkich przebadanych firm jest dostępna na stronie Raportu Płacowego.